در مورد طرحهای هرمی و پونزی کلاسیک شنیدهاید که از شما پول نقد جدی میگیرند؟ اکنون یک نوع ارز دیجیتال وجود دارد که باید در مورد آن بدانید…
از زمان راه اندازی بیت کوین (BTC) در سال 2009، ارزهای دیجیتال رشد قابل توجهی داشته اند و توسط توده ها پذیرفته شده اند. با این حال، افزایش دارایی های دیجیتال منجر به کلاهبرداری های مختلفی از جمله پونزی و طرح های هرمی شده است.
هدف ساده این کلاهبرداری ها کلاهبرداری از شما و سایر سرمایه گذاران غیرقانونی ارزهای دیجیتال است. بنابراین کلاهبرداری های کریپتو پونزی و هرمی چیست و چگونه می توانید از آنها اجتناب کنید؟
درک طرح های پونزی و هرمی در صنعت کریپتو
کریپتو پونزی و طرحهای هرمی شامل بازیگران مخربی است که سرمایهگذاران نامطمئنی را که به دنبال کسب سود هستند فریب میدهند و فریب میدهند. هر دو کلاهبرداری علیرغم روشهای مختلف عملکردشان، درآمدهای هنگفتی را از عملیاتهای مالی مشروع وعده میدهند، اما سرمایهگذاران شرکتکننده معمولاً با زیانهای هنگفتی روبهرو میشوند.
طرح کریپتو پونزی چیست؟
در طرحهای کریپتو پونزی، بازیگران مخرب سرمایهگذاران جدید را جستجو میکنند و به آنها وعده بازگشت سرمایه (ROI) عظیم میدهند. این کلاهبرداران برنامههای سرمایهگذاری متنوعی مانند سهامداری، تجارت خودکار رمزارز یا معاملات آربیتراژ کریپتو را تبلیغ میکنند، اما در واقع با استفاده از سرمایههای سرمایهگذاران جدید، به سرمایهگذاران اولیه پرداخت میکنند.
یک سازماندهنده طرح پولزی کریپتو میتواند سرمایهگذاران را به خرید یک توکن جدید، مثلاً «XYZ» یا قرض دادن توکنهای موجود خود، شاید BTC دعوت کند. این سازماندهندگان متقلب احتمالاً وعده نرخ بهره هنگفتی را میدهند و ادعا میکنند که با سرمایهگذاری یا تعهد داراییهای شما درآمد ایجاد میکنند. آنها معمولاً روی روندهای فعلی سرمایه گذاری می کنند، بنابراین اگر سرمایه گذاری در ارزهای دیجیتال روند رو به رشدی داشته باشد، آنها قول می دهند دارایی های شما را به طور ویژه سودآور به اشتراک بگذارند.
اگر زودتر سرمایه گذاری کنید، ممکن است به شما پول داده شود و این طرح را قانونی بدانید. همه اینها ترفندی برای ایجاد تبلیغات برای کلاهبرداری است. به طور معمول، بیشتر شرکتکنندگان بعداً با سرمایهگذاری داراییهای خود و امید به سودهای کلان به آنها ملحق میشوند. اما پس از تعهدات قابل توجه دارایی، نقشهبرداران تمام داراییهای کریپتو را برداشته و فرار میکنند.
در صورت کمبود سرمایه گذاران جدید، طرح های پونزی نیز ممکن است از بین بروند. از آنجایی که جریانی وجود ندارد، راهی برای ایجاد بازده برای سرمایه گذاران وجود نخواهد داشت. در این مرحله، نقشهبرداران آنچه در دسترس است را میگیرند و میپیچند.
نمونه ای از طرح های کریپتو پونزی
اصطلاح «طرحهای پونزی» به دلیل چارلز پونزی ایجاد شد که به سرمایهگذاران وعده بازگشت سرمایه 50 درصدی برای سرمایهگذاری ادعایی کوپن پستی بینالمللی را داد. پونزی با استفاده از وجوه سرمایه گذاران جدیدتر به سرمایه گذاران قبلی پرداخت و پس از جمع آوری مقدار قابل توجهی پول فرار کرد.
به طور مشابه، در سال 2013، ترندون تی شیورز و شرکت او، بیت کوین Savings and Trust (BTCST)، به سرمایه گذاران وعده سود هفتگی حدود 7 درصد بر اساس معاملات آربیتراژ بازار بیت کوین را دادند. با این حال، BTCST بیت کوین نمی فروخت یا نمی خرید. کمیسیون بورس و اوراق بهادار (SEC) پس از شارژ کردن شیورز و شرکتش، گزارش داد که او بیش از 164000 دلار سود خالص داشته است.
از آن زمان، چندین طرح رمزنگاری Ponzi از جمله Bitconnect، Regalcoin و Mining Max در معرض دید قرار گرفته است. این طرحها به اشکال مختلف ظاهر شدهاند – پلتفرمهای معاملاتی کریپتو جعلی، خدمات سهامداری، راهحلهای وام دهی، خدمات استخراج ابری و رباتهای تجاری. در نهایت، آنها منجر به از دست دادن وجوه سرمایه گذاران شدند.
طرح هرمی کریپتو چیست؟
یک طرح هرمی رمزارز شامل کلاهبردار اولیه است که سرمایهگذاران دیگری را که میخواهند سرمایهگذاران بیشتری جذب کنند و غیره و غیره جذب میکند. در نگاه اول، این طرح مانند یک کمپین بازاریابی چند سطحی (MLM) به نظر می رسد، که در آن فروش از طریق شبکه ای از افراد، گروه ها و کسب و کار هدایت می شود. با این حال، برخلاف MLM، طرحهای هرمی کریپتو محصولات قانونی ارائه نمیدهند.
مانند طرحهای کریپتو پونزی، کسانی که در بالای هرم هستند پول بیشتری کسب میکنند و آنهایی که در پایین هستند ضرر میکنند. اگر سرمایه گذاران کریپتو شرکت کنندگان بیشتری را دعوت کنند، ممکن است با رفتن پول از پایین به بالا، درآمد بیشتری کسب کنند.
در طرحهای کریپتو پونزی، کلاهبرداران یک فرصت سرمایهگذاری مانند حق خرید یک دارایی دیجیتال و فروش آن با قیمت بالاتر را ارائه میکنند. و هر سرمایه گذار باید برای فرصتی برای کسب این حق به استخدام کننده خود پول بدهد. سپس، استخدام کننده بخش معینی از هزینه را به افرادی که در سطوح بالاتر هرم هستند پرداخت می کند.
نمونه هایی از طرح های هرمی ارزهای دیجیتال
در دسامبر 2022، وزارت دادگستری اعلام کرد که کارل گرینوود، یکی از بنیانگذاران OneCoin، پس از ارائه یک طرح هرمی میلیارد دلاری ارزهای دیجیتال، به اتهامات کلاهبرداری و پولشویی اعتراف کرده است. گرینوود و روجا ایگناتوا وانکوین را در سال ۲۰۱۴ راهاندازی کردند و ONECOIN، یک دارایی رمزنگاری تقلبی، را از طریق یک شبکه جهانی MLM ارائه کردند.
کلاهبرداران ادعا کردند که توکن جعلی چیزی بزرگ بعدی خواهد بود که احتمالاً بیت کوین را نابود خواهد کرد. و این منجر به جذب سرمایهگذاران متعدد شد تا اینکه بیش از 4 میلیارد دلار سرمایهگذاری شد. گرینوود و ایگناتوا قیمت توکن جعلی در صرافیهای جعلی را از 0.5 یورو به بیش از 29 یورو دستکاری کردند و تا سال 2017 سرمایهگذاران ناآگاه را جذب کردند.
10 نشانه رایج کریپتو پونزی و طرح های هرمی
در حالی که طرحهای کریپتو پونزی نیاز به سرمایهگذاری در داراییهای دیجیتال دارند، طرحهای هرمی کریپتو شما را ملزم به پرداخت هزینه، خرید داراییهای دیجیتال و جذب سرمایهگذاران دیگر میکنند. در اینجا نشانه های دیگری از پونزی و طرح های هرمی در صنعت کریپتو آمده است:
- علیرغم بازار بی ثبات ارزهای دیجیتال، این کلاهبرداری ها معمولاً نوید بازگشت سرمایه بسیار بالا و ثابت را می دهند.
- گاهی اوقات، کریپتو پونزی و طرحهای هرمی ادعا میکنند که ریسک کمی برای سرمایهگذاران ندارند.
- اگر اعضای تیم در یک پروژه رمزنگاری ناشناس باشند، ممکن است یک پروژه کلاهبرداری باشد.
- وقتی شرکتهای رمزارز از کمپینهای بازاریابی گسترده، پیچیده و پر زرق و برق استفاده میکنند، احتمالاً یک پروژه کلاهبرداری را تبلیغ میکنند.
- کلاهبرداریهای کریپتو پونزی و هرمی عمدتاً توسط شرکتهای بدون مجوز، ثبتنشده و غیرقانونی ارائه میشوند.
- معمولاً شرکتهایی که این طرحها را ارائه میکنند، کارمزدها، کمیسیونها و ساختارهای سرمایهگذاری پیچیدهای دارند.
- این سازمانها همچنین دارای اسناد محدود یا بدون سند هستند – هیچ برگه سفید یا نقشه راه.
- یکی دیگر از نشانه های رایج این است که نیازی به سرمایه گذاری وجود ندارد. همه معمولا مجاز به سرمایه گذاری و کسب درآمد در کریپتو پونزی و طرح های هرمی هستند.
- اگر در یک پروژه کلاهبرداری سرمایهگذاری کردهاید، ممکن است متوجه شوید که نمیتوانید سرمایهگذاریهایتان را نقد کنید یا سازماندهندگان به شما پیشنهاد میکنند که سرمایهگذاریهایتان را کنار بگذارید.
- همچنین ممکن است هنگام بررسی اسناد سرمایه گذاری متوجه اشتباهاتی در صورت حساب یا محاسبات پرداخت شوید.
چگونه از کریپتو پونزی و طرح های هرمی اجتناب کنیم
علیرغم برجستگی رو به رشد کریپتو پونزی و طرح های هرمی، آنها همچنان به رشد خود ادامه می دهند. مسئولیت محافظت از خود در برابر این کلاهبرداری ها بر عهده شماست. این چند قدم است که می توانید برای جلوگیری از قربانی شدن به کار ببرید:
- قبل از سرمایه گذاری در هر سرمایه گذاری در حوزه رمزنگاری، تحقیق خود را انجام دهید. کاغذهای سفید، منابع خبری تایید شده، ارزیابی های سرمایه گذاران و وابستگی های پروژه را مرور کنید.
- با تأیید چهره یا تیم پشت هر پروژه رمزنگاری قبل از مشارکت، از مسئولیت پذیری اطمینان حاصل کنید. همچنین میتوانید احساسات عمومی پیرامون تیم را بررسی کنید – در صورتی که مطلوب باشد.
- مراقب مجوزها، گواهینامه ها و وابستگی ها باشید. مطمئن شوید که هر سازمان رمزنگاری که با آن سر و کار دارید از دستورالعملهای نظارتی مربوطه پیروی میکند. اگر یک پروژه مالی غیرمتمرکز (DeFi) است، ممیزی های مستقل و سایر گواهی های مربوطه را بررسی کنید.
- تحت تاثیر وعده های بازدهی عظیم قرار نگیرید. بازار کریپتو بیثبات است و هر سرمایهگذاری ریسکی دارد.
- اگر از طریق پیشنهادات و پیامهای ناخواسته از پروژه رمزنگاری مطلع شدید، هوشیار باشید. این می تواند به این معنی باشد که سازمان از کمپین های بازاریابی گسترده برای جذب سرمایه گذاران بی خبر استفاده کرده است.
- هرگز بیش از حد تحمل از دست دادن سرمایه گذاری نکنید. هر سرمایه گذار عاقل ارز دیجیتال یک استراتژی سرمایه گذاری دارد. به دلیل وعده های «مطمئن» بازدهی، بیشتر سرمایه گذاری نکنید.
پس از سقوط قربانی کریپتو پونزی و طرح های هرمی چه باید کرد؟
اگر خوش شانس هستید، می توانید قبل از اینکه طرح از بین برود، بخشی از سرمایه گذاری خود را پس بگیرید. پس از به دست آوردن مجدد دارایی های خود، یا حتی اگر نمی توانید آنها را دوباره به دست آورید، باید کلاهبرداری را به سازمان های اجرایی محلی، تنظیم کننده اوراق بهادار ایالتی، SEC، سازمان تنظیم مقررات صنعت مالی (FINRA) یا کمیسیون تجارت فدرال (FTC) گزارش دهید.
همچنین میتوانید سرمایهگذاران دیگر را در مورد کریپتو پونزی و طرحهای هرمی آموزش دهید، بنابراین بازدههای جعلی فوقالعاده آنها را گمراه نکند.